Şahıs İşletmesi/Firması ve Sermaye Şirketleri (Limited ve Anonim) Arasındaki Başlıca Farklar
- Şahıs firması 1 gün gibi kısa bir süre içerisinde kurulabilmekte ve ticari faaliyete hemen başlanılabilmektedir. Sermaye şirketlerinin kurulması 2-3 gün sürebilmektedir.
- Şahıs firması kuruluşunda sermaye şartı yoktur. Anonim şirketlerde 50.000 TL, limited şirketlerde 10.000 TL esas sermaye şartı vardır.
- Şahıs firması kurulum maliyeti yaklaşık 1.000-1.500 TL iken sermaye şirketi kuruluş maliyeti 2.500 – 4000 TL arasında değişebilmektedir. (Rakamlar illere, ortak ve müdür sayısına göre değişiklik göstermektedir.)
- Şahıs firmasında muhasebecinize ödeyecek olduğunuz ücret, sermaye şirketine göre çok daha düşüktür.
- Sermaye şirketleri, e-defter değilse defter tasdik ücreti şahıs firmalarından daha masraflıdır ki artık şahıs firmaları için eğer bilanço usulüne göre defter tutmuyorsa defter tasdik ettirilmemektedir.
- Sermaye şirketlerinde, şirketle ilgili değişikliklere gitmek, en basiti adres değişikliği yapmak bile karar almayı, bunu noterden onaylatmayı ve ticaret sicil gazetesinde yayınlatmayı gerektirir. Tüm bu işlemler için ücret ödenir. Oysa bütün bu işlemler şahıs firmasında basit bir dilekçe ile halledilebilmektedir.
- Sermaye şirketleri ticaret/sanayi odalarına ve ticaret sicil müdürlüklerine kayıt olmak zorundadır. Şahıs firmaları ise ticaret/sanayi odaları ve ticaret sicil müdürlükleri veya esnaf oda ve sicil müdürlüklerine kayıt olabilirler. Esnaf odalarının yıllık aidatları ticaret odalarına göre daha düşüktür.
- Şahıs firmasında ödeyeceğiniz gelir vergisi, geliriniz artıkça kademeli olarak değişir. 2020 yılı için gelir vergisi oranları %15-%40 arasında hesaplanacaktır (https://www.gib.gov.tr/gelir-vergisi-tarifesi-2020). Sermaye şirketlerinde ise sabit %22 ‘dir.
- Genelde şahıs işletmeleri, kurumsal şirket imajı veremediği için bankalar ve firmalar tarafından çok fazla ciddiye alınmaz. Sermaye şirketleri nispeten bankalar ve firmalar nezdinde daha prestijli görünür.
- Şahıs firmasının kapatılması, sermaye şirketine göre daha kolaydır. Şahıs firmalarının kapatılması süresi 1 gün iken, sermaye şirketinin kapatılma süresi 1 yılı bulabilir
- Şahıs firmalarında firma ile firma sahibini bütün olarak düşünebiliriz. Yani şahıs firmasında kamuya ya da üçüncü kişilere karşı borçlarda firma sahibi tüm mal varlığıyla sorumludur. Sermaye şirketleri tüzel kişiliğe sahip şirket türüdür yani şirketin kendi mal varlığı vardır. Borç ve alacaktan şirket tüzel kişiliği sorumludur. Şirketin mal varlığı ortakların mal varlığından bağımsızdır. Şirketin mal varlığının borcu karşılamaya yetmediği yerde şirket ortakları hisseleri oranında sorumlu olurlar.
- KOSGEB girişimcilik destekleri kapsamında şahıs firması kuran girişimcilere kuruluş desteği olarak 5.000-TL, limited/anonim şirketi kuran girişimcilere kuruluş desteği olarak 10.000-TL destek verilir.
- KOSGEB Ar-Ge ve İnovasyon destek programı başvurusu onaylanan girişimci (en az üniversitelerin lisans programından bir yıl içinde mezun olabilecek durumdaki öğrenci olması halinde), işletmesini sermaye şirketi (Anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket) statüsünde kurarsa, kendisi veya projede görevli bir ortağı Personel Gideri Desteğinden yararlanabilir.
- Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20. maddesi kapsamında genç girişimcilerde kazanç istisnasından faydalanan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 18 yaşını doldurmuş ve 29 yaşını doldurmamış olanlardan, Bağ-Kur kapsamında 01/06/2018 tarihinden itibaren ilk defa sigortalı sayılan gerçek kişilerin primleri, 1 yıl süreyle prime esas kazanç alt sınır üzerinden Hazinece karşılanmaktadır. Anonim veya limited şirket gibi tüzel kişilik olarak değil, bizzat kendiniz gerçek kişi olarak vergi mükellefi olmalısınız; adi ortaklık veya şahıs şirketi (komandit/kollektif şirketler) kurmak suretiyle bu istisnadan yararlanabilirsiniz. Adi ortaklıklar ve şahıs şirket ortaklıklarında sadece bir ortak bu fıkra hükmünden yararlandırılır.
- Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla yirmi dokuz yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişilerin, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75.000 Türk lirasına kadar olan kısmı, aşağıdaki şartlarda gelir vergisinden muaftır. Anonim veya limited şirket gibi tüzel kişilik olarak değil, bizzat kendiniz gerçek kişi olarak vergi mükellefi olmalısınız; adi ortaklık veya şahıs şirketi kurmak suretiyle vergi mükellefiyeti olarak bu istisnadan yararlanabilirsiniz.
- TÜBİTAK ve AB fonlarından destek almak isteyen girişimcilerin mutlaka sermaye şirketi kurması gerekir. Şahıs firmaları bu desteklere başvuramazlar.
- Yine Melek Yatırımcılardan, Risk Sermayesi Şirket ve fonlarından yatırım almayı planlayan girişimcilerin mutlaka Anonim Şirket kurması gerekir. Limited şirket ve şahıs firmalarına bu fonlar ortak olamamaktadır.
Cinovasyon Derneği
Yönetim Kurulu Sayman Üyesi
Sema KÜÇÜKADA